Tüketici, iktisadi mal ve hizmetleri belirli bir bedel karşılığında satın alarak kullanan kişidir. Kanunda tüketici ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişi olarak tanımlanmıştır.
Tüketici işlemi ise mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlemi olarak tanımlanmıştır. Buna göre bir işlemin tüketici işlemi olarak kabul edilebilmesi için hukuki ilişkinin taraflarından birinin tüketici; diğer tarafın satıcı, hizmet sağlayıcı veya onlar adına hareket eden gerçek ya da tüzel kişiler olması gerekir.
Genel olarak Tüketici Sözleşmelerin Ayırıcı Özellikleri (Unsurları)
- Tüketici sözleşmeleri mal ve hizmet arzına yönelik sözleşmelerdir.
- Tüketici sözleşmelerinde mal ya da hizmetlerin tüketici tarafından ticari ve mesleki amaçlarla değil özel amaçlara yönelik olarak elde edildiği sözleşmelerdir.
- Tüketici sözleşmeleri ivazlı sözleşmelerdir.
- Tüketici sözleşmelerinin tarafları tüketici ve müteşebbistir.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanununda sayılan sözleşmelere bakacak olursak:
- Taksitle satış sözleşmeleri
- Tüketici kredisi sözleşmeleri
- Konut finansmanı sözleşmeleri
- İş yeri dışında kurulan sözleşmeler
- Mesafeli sözleşmeler
- Finansal hizmetlere ilişkin mesafeli sözleşmeleri
- Devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri
- Paket tur sözleşmeleri
- Abonelik sözleşmeleri sayılabilir.