Gelişen teknoloji ile birlikte sosyal medya adeta günlük yaşantının içerisine girmiştir. Bu hızlı ve kolay erişilebilen sistem ile birlikte de geleneksel suçlar bilişim yoluyla işlenir hale gelmiştir. Unutulmaması gereken husus ise bir suçun sosyal medya üzerinden işlenmesi cezasızlık sebebi değildir.

Bilişim suçları bir suçun işlenmesinde bilişim teknolojilerinin araç olarak kullanılması neticesinde meydana gelen suçlardır. Kabaca günümüzde bilişim yoluyla işlenen suçlara baktığımızda:

  1. İntihara Yönlendirme ( TCK Madde 84) *Çocukların Cinsel İstismarı ( TCK Madde 103)
  2. Cinsel Taciz ( TCK Madde 105)
  3. Tehdit ( TCK Madde 106)
  4. Şantaj ( TCK Madde 107)
  5. Haberleşmenin Engellenmesi ( TCK Madde 124)
  6. Hakaret ( TCK Madde 125/2)
  7. Haberleşmenin Gizliliğini İhlal ( TCK Madde 132)
  8. Özel Hayatın Gizliliğini İhlal ( TCK Madde 134)
  9. Kişisel Verilerin Kaydedilmesi ( TCK Madde 135)
  10. Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme ( TCK Madde 136)
  11. Nitelikli Hırsızlık (TCK Madde 142)
  12. Nitelikli Dolandırıcılık ( TCK Madde 158/1-F)
  13. Müstehcenlik(TCK Madde 226)
  14. Fuhuş (TCK Madde 227)
  15. Kumar Oynanması için Yer ve İmkân Sağlama ( TCK Madde 228)
  16. Manevi, Mali veya Bağlantılı Haklara Tecavüz (FSEK Madde 71)
  17. Koruyucu Programları Etkisiz Kılmaya Yönelik Hazırlık Hareketleri (FSEK Madde 72)
  18. İmza Oluşturma Verilerinin İzinsiz Kullanımı (EİK Madde16)
  19. Elektronik Sertifikalarda Sahtekârlık (EİK Madde 17)

Bu yazımızda İse Sosyal Medya Üzerinden İşlenen Tehdit, Şantaj ve Hakaret Suçlarını Değerlendirecek ve karşılaşılması durumunda ne yapılması gerektiği üzerinde duracağız.

Tehdit Suçu açısından incelediğimizde; Türk Ceza Kanunun 106. Maddesinde düzenlenmiştir.

Tehdit

         Madde 106- (1) Bir başkasını, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden bahisle tehdit eden kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Malvarlığı itibarıyla büyük bir zarara uğratacağından veya sair bir kötülük edeceğinden bahisle tehditte ise, mağdurun şikayeti üzerine, altı aya kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur.

(2) Tehdidin;

  1. a) Silahla,
  2. b) Kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle, imzasız mektupla veya özel işaretlerle,
  3. c) Birden fazla kişi tarafından birlikte,
  4. d) Var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak,

İşlenmesi halinde, fail hakkında iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

(3) Tehdit amacıyla kasten öldürme, kasten yaralama veya malvarlığına zarar verme suçunun işlenmesi halinde, ayrıca bu suçlardan dolayı ceza verilir.

Sosyal Medya hesapları üzerinden işlenen tehdit suçundan bahsederken kullanılan hesaplar ve bu hesaplarımıza doğrudan gelen tehdit mesajları, tehdit içeren yorumlar ve paylaşımlar olarak değerlendirebiliriz.

Bu suçun sosyal medya üzerinden, bilişim araçlarının herhangi biri üzerinden veya cep telefonu, kısa mesaj ya da yüz yüze işlenmesi durumları arasında herhangi bir fark bulunmamalıdır.

En yakın savcılığa ve ya karakola gidilerek suç duyurusunda bulunulmalı, Hakkınızda Koruma Kararı alınması talebinde bulunulmalıdır. (suç duyurusuna konu mesaj, paylaşım veya yorumun ekran görüntüsü mutlaka yanımıza alınmalıdır!) Koruma kararı mahkemeler aracılığı ile alınabileceği gibi valilikten de koruma talep edilebilir. Burada tehdit söyleminin inandırıcılığı da önemli olacaktır. Savcılık ve karakol tarafından kişinin kullandığı IP adresi ve Kimlik Bilgileri tespit edilecek Sosyal Medya Üzerinden işlenmesi fark etmek sizin kişi cezalandırılacaktır. Bu hususta ülkemizde temsilciliği de bulunan INSTAGRAM.INC , FACEBOOK.INC, MESSENGER.INC ,YOUTUBE aracılığı ve savcılık talebi doğrultusunda kimlik bilgileri ve kaydolurken kullanılan cep telefonu numaraları ve mail adresleri tespit edilmektedir.

ŞANTAJ suçu ise Türk Ceza Kanunun 107. Maddesinde Düzenlenmiştir.

Şantaj

         Madde 107- (1) Hakkı olan veya yükümlü olduğu bir şeyi yapacağından veya yapmayacağından bahisle, bir kimseyi kanuna aykırı veya yükümlü olmadığı bir şeyi yapmaya veya yapmamaya ya da haksız çıkar sağlamaya zorlayan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

(2) (Ek: 29/6/2005 – 5377/14 md.) Kendisine veya başkasına yarar sağlamak maksadıyla bir kişinin şeref veya saygınlığına zarar verecek nitelikteki hususların açıklanacağı veya isnat edileceği tehdidinde bulunulması halinde de birinci fıkraya göre cezaya hükmolunur.

Bu suçun sosyal medya üzerinden işlenmesinde en çok rastlanan yöntemler ise şantaj yapmak amacıyla özel bilgilerin ve ya görüntülerin bilişim teknolojileri kullanılarak elde edilmesi, ikincisi ise şantaj amaçlı kullanılacak materyallerin internet ortamı kullanılarak yayınlanmasıdır. (Örn; ntvmsnbc.com,(2010), “Pornoyla Şantaj!”, http://ntvmsnbc.com/id/25082652/, (Erişim Tarihi:23.10.2010)

Bu suçun sosyal medya üzerinden işlenmesi halinde, en yakın savcılığa veya karakola gidilerek suç duyurusunda bulunulmalı ve yine Sulh Ceza Hâkimliği Vasıtası ile bu suçun işlenmesinde kullanılan hesapların ve materyallerin erişiminin engellenmesi talebinde bulunulmalıdır. Bu suçun işlenmesinde kullanılan diğer yöntemlerden de ayrıca ceza verilecektir. (suç duyurusuna konu mesaj, paylaşım veya yorumun ekran görüntüsü mutlaka yanımıza alınmalıdır!)

Görüntü ve bilgilerin paylaşıldığı veya Materyallerin yayınlandığı adresler tespit edilecek IP leri engellenecek ve kullanılan hesaplara veya internet sitelerine erişim engellenecektir. Savcılık ve karakol tarafından ise kişinin kullandığı IP adresi ve Kimlik Bilgileri tespit edilecek Sosyal Medya Üzerinden işlenmesi fark etmek sizin kişi cezalandırılacaktır. Bu hususta ülkemizde temsilciliği de bulunan INSTAGRAM.INC , FACEBOOK.INC,YOUTUBE, MESSENGER.INC , TUMBLR  aracılığı ve savcılık talebi doğrultusunda kimlik bilgileri ve kaydolurken kullanılan cep telefonu numaraları ve mail adresleri tespit edilmektedir.

Hakaret Suçu ise Türk Ceza Kanununun 125. Maddesinde düzenlenmiştir.

Hakaret

         Madde 125- (1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden (…) (1) veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir.

(2) Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur.

(3) Hakaret suçunun;

  1. a) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı,
  2. b) Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı,
  3. c) Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle,

İşlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.

(4) (Değişik: 29/6/2005 – 5377/15 md.) Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır.

(5) (Değişik: 29/6/2005 – 5377/15 md.) Kurul hâlinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret edilmesi hâlinde suç, kurulu oluşturan üyelere karşı işlenmiş sayılır. Ancak, bu durumda zincirleme suça ilişkin madde hükümleri uygulanır.

         Mağdurun belirlenmesi

         Madde 126- (1) Hakaret suçunun işlenmesinde mağdurun ismi açıkça belirtilmemiş veya isnat üstü kapalı geçiştirilmiş olsa bile, eğer niteliğinde ve mağdurun şahsına yönelik bulunduğunda duraksanmayacak bir durum varsa, hem ismi belirtilmiş ve hem de hakaret açıklanmış sayılır.

Belki de sosyal medya hesapları üzerinde en çok rastlanan durum hakaret suçunun sosyal medya paylaşımlarına yapılan yorumlar veya kişiye sosyal medya hesabı üzerinden doğrudan hakaret edilmesi şeklinde meydana gelmektedir. Kanunun gerekçesini incelediğimizde “ kişiyi muhatap alan mektup, telgraf, telefon ve benzeri araçlarla yapılan hakaret de , huzurda hakaret olarak cezalandırılmalıdır.” O halde sosyal medya üzerinden de kişilere hakaret edilebilmektedir. Bu da huzurda hakaret olarak cezalandırılmasına sebep olmaktadır.

Bu suç sosyal medya paylaşımları üzerinden alenen işlenebilmektedir. Bu da eylemi gerçekleştiren kişinin ağırlaştırılmış hali ile cezalandırılmasına sebep olacaktır.

Bu hususta örnek ise ntvmsnbc.com,(2010), “Facebook’ta Hakarete İlanlı Özür” http://www.ntvmsnbc.com/id/25086314)

Bu suçun sosyal medya üzerinden, bilişim araçlarının herhangi biri üzerinden veya cep telefonu, kısa mesaj ya da yüz yüze işlenmesi durumları arasında herhangi bir fark bulunmamaktadır.

En yakın savcılığa veya karakola gidilerek suç duyurusunda bulunulmalıdır. Ayrıca İlgili hesapların erişiminin engellenmesi amacı ile Sulh Ceza Hâkimliğinden Erişimin engellenmesi talebinde bulunulabilir. (suç duyurusuna konu mesaj,paylaşım veya yorumun ekran görüntüsü mutlaka yanımıza alınmalıdır!) Savcılık ve karakol tarafından kişinin kullandığı IP adresi ve Kimlik Bilgileri tespit edilecek Sosyal Medya Üzerinden işlenmesi fark etmek sizin soruşturma evresini tamamlayacak ve kişinin cezalandırılması talebi ile kamu davası açılacaktır. Bu hususta ülkemizde temsilciliği de bulunan INSTAGRAM.INC , YOUTUBE, FACEBOOK.INC, MESSENGER.INC ye aracılığı ve savcılık talebi doğrultusunda kimlik bilgileri ve kaydolurken kullanılan cep telefonu numaraları ve mail adresleri tespit edilmektedir.

Hukuk büromuz tarafından suça konu eylemi gerçekleştiren şüpheli kişinin tespiti için açık kaynak araştırması yapılmaktadır. Hukuk büromuz tarafından ilgili hesaplar savcılık ile işbirliği içerisinde takip edilmekte ve kişilerin cezalandırılması ve müvekkillerimizin kişilik haklarının koruma altına alınması için çalışılmaktadır. Bu suçun Kişilik haklarına doğrudan saldırı oluşturduğu ve mağdur kişilere bu sebeplerle tazminat talebinde bulunma hakkı doğurduğu da unutulmamalıdır.

Av. Alpcan U. AĞARTAN